سیب‌زمینی یکی از مهمترین منابع غذایی در جامعه انسانی محسوب می‌شود و بنابر آمار سازمان جهانی فائو، سالانه حداقل 23 میلیون هکتار از اراضی جهان زیر کشت این محصول استراتژیک می‌رود. از این رو لازم است تا جهت افزایش بهره‌وری در واحد سطح و بهبود عملکرد در هکتار، با نیازهای کلی و کلیدی این محصول برای رشد ایده‌آل بیشتر آشنا شویم. بنابراین، این نیازها را دسته‌بندی می‌کنیم:

نیازهای خاکی:

سیب‌زمینی در خاک‌های بارور، نسبتا عمیق، با بافت متوسط (رسی-لومی) همراه با زهکشی خوب، رشد مطلوبی دارد. خاک مورد نیاز برای کشت سیب‌زمینی باید غنی از مواد آلی باشد و این محصول در خاک‌های شنی ضعیف که رطوبت کافی را در خود نگه نمی‌دارند، رشد خوبی ندارد. هر چند، این نوع خاک‌ها در صورت تامین مواد غذایی کافی، می‌توانند برای پرورش ارقام زودرس مناسب باشند.

pH خاک جهت رشد سیب‌زمینی در محدوده 4.5 تا 7.5 و حد ایده آل آن 5.5 تا 6 است.

نیازهای تغذیه‌ای:

مراحل اصلی تغذیه سیب‌زمینی:

الف – از جوانه‌زنی تا آغاز تشکیل غده »

بلافاصله بعد از جوان زدن، سیب‌زمینی شروع به تشکیل برگ و اندام هوایی می‌کند. در حالی‌که ریشه و استولن‌ها (ساقه‌های زیر زمینی) در خاک رشد می‌کنند؛ یعنی جایی‌که غده تشکیل می‌شود.

هدف اولیه در این مرحله، تولید یک سیستم ریشه‌ای قوی است تا بتواند مواد غذایی مورد نیاز برای رشد و توسعه اندام هوایی و استولون‌ها را از خاک جذب نماید.

هدف بعدی، رشد و توسعه سریع اندام هوایی و تولید سطح برگ بالاست تا بتواند با غذاسازی و انتقال آن به استولون‌ها، مقدمات تشکیل غده و رشد آن را فراهم کند. بنابراین، شرایط تغذیه ای گیاه در این مرحله بسیار حائز اهمیت بوده و ضعف در تغذیه، موجب کند شدن تشکیل غده و کاهش عملکرد خواهد شد.

عناصر موثر:

نیتروژن » باعث رشد رویشی سریع و تقویت تولید برگ می‌شود و فعالیت فتوسنتزی و غذاسازی گیاه را بهبود می‌بخشد. در این مرحله نیاز نیتروژن گیاه بالاست. اما زیاده‌روی در آن، موجب تاخیر فرآیند تشکیل غده می‌گردد.

فسفر » مهمترین ماده غذایی در این مرحله است. این عنصر باعث رشد و توسعه سیستم ریشه شده و آغازگر غده‌زایی اولیه در استولون‌ها خواهد بود. در نتیجه، تامین مقادیر کافی از این عنصر، بهبود تشکیل غده و افزایش عملکرد را به دنبال خواهد داشت.

پتاسیم » رشد ریشه و برگ‌ها را در این مرحله تقویت می‌کند. از طرفی تعادل آب در گیاه را برقرار نموده و موجب مقاومت گیاه در برابر شرایط نامساعد محیطی و بیماری‌های گیاهی می‌گردد.

کلسیم » برای رشد ریشه‌ها، برگ‌ها و بافت‌های در حال تشکیل لازم است و به گیاه برای مقابله با تنش‌های محیطی کمک می‌کند.

منیزیم » منیزیم فتوسنتز را افزایش می‌دهد و از این طریق به تولید کربوهیدرات و انتقال آن به استولون‌ها کمک می‌کند. در نتیجه غده‌زایی تقویت می‌شود.

ب- از آغاز تا پایان تشکیل غده »

در این مرحله، انتقال مواد فتوسنتزی از اندام هوایی به استولون‌ها آغاز شده و غده‌ها شروع به رشد می‌کنند.

عناصر موثر:

نیتروژن » قوای فتوسنتزی برگ‌ها را حفظ می‌کند و برای تشکیل غده مورد نیاز است؛ اما از مصرف آن در مرحله رشد غده باید اجتناب کرد، چرا که موجب تحریک رشد رویشی شده و رشد غده‌ها را به تاخیر می‌اندازد.

فسفر » بیشتر از سایر عناصر در تشکیل غده موثر است. این عنصر است که تعداد غده‌های تشکیل یافته و رشد آنها را تعیین می‌کند.

پتاسیم و منیزیم » ظرفیت فتوسنتز برگ‌ها و تولید کربوهیدرات‌ها را افزایش می‌دهد.

ج- از ابتدای گلدهی تا گل کامل »

در این مرحله، مواد غذایی ساخته شده در برگ، همچنین آب و مواد غذایی جذب شده از خاک، به غده‌ها منتقل شده و اندازه آن را افزایش می‌دهد. این مرحله از رشد سیب‌زمینی، بیشترین نیاز را به آب و مواد غذایی دارد. بنابراین، در کود‌دهی و آبیاری باید دقت نمود.

عناصر موثر:

نیتروژن » به طور قابل توجه، اما در مقادیر معین، به رشد غده کمک کرده و در تولید پروتئین‌های ذخیره‌ای غده شرکت می‌کند. همچنین طول عمر برگ‌ها را که منبع تولید غذا هستند، طولانی می‌کند.

فسفر » دارای تاثیر تعیین کننده‌ای در اندازه نهایی غده است.

پتاسیم » برای رشد سریع و اندازه نهایی غده مهم است. بیشترین نیاز به این عنصر در این مرحله است.

 د- از حجم‌گیری نهایی غده تا برداشت »

در این مرحله غده‌ها به اندازه نهایی خود می‌رسند و با افزایش محتوای نشاسته، وزن غده‌ها تا برداشت افزایش می‌یابد.

عناصر موثر:

پتاسیم » باعث افزایش تجمع نشاسته در غده‌ها شده و وزن نهایی هر غده افزایش می‌یابد. مصرف نیتروژن در این مرحله، برداشت غده‌ها را به تاخیر انداخته و از کیفیت نهایی غده‌ها می‌کاهد.

فسفر » مصرف ترکیبی فسفر و پتاسیم در این مرحله، کیفیت و ضخامت پوست را بهبود می‌‎بخشد.