سم و کود کشاورزی

سم و کود چیست؟ چه نقشی در کشاورزی دارد؟ خرید کود و سموم کشاورزی چه مزایایی دارد؟ گیاهان و محصولات کشاورزی برای رشد و نمو به رسیدگی نیاز دارند. نور کافی، آب و خاک حاصلخیز از مهم‎‌ترین عوامل تاثیر گذار بر رشد گیاهان هستند. اما حفظ سلامت محصولات کشاورزی و رشد کافی آن‌ها به عناصر دیگری نیز وابسته است. این عناصر سم و کود کشاورزی هستند.
کودهای کشاورزی مواد مغذی مورد نیاز گیاهان را در اختیار آن‌ها قرار می‎دهند و سموم کشاورزی نیز از انواع بیماری، آفات، حمله حشرات، رشد علف‌‎های هرز، رویش قارچ‌های مضر و… جلوگیری می‌کنند. در این مقاله از وبلاگ سروش باران قصد داریم به بررسی سم و کود کشاورزی، انواع سم و کود، مزایای استفاده از آن‌ها و… بپردازیم.
اگر قصد خرید کود و سموم کشاورزی را دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم چند دقیقه از وقت ارزشمند خود را به مطالعه‌‎ی این مقاله اختصاص دهید.

سم و کود کشاورزی چیست؟

همانطور که گفتیم گیاهان برای رشد و نمو و سالم ماندن به سم و کود کشاورزی نیاز دارند. در واقع می‎‏‌توان گفت که سم و کود بخش جدایی ناپذیری از صنعت کشاورزی و باغداری هستند که همواره تقاضای زیادی برای آن‎ها وجود دارد. به همین دلیل بازار خرید کود و سموم کشاورزی داغ و پر رونق است. در اینجا قصد داریم به بررسی هر یک از این موارد بپردازیم.

کود کشاورزی

گیاهان برای رشد به مواد مغذی نیاز دارند. گیاه از طریق سیستم ریشه، مواد مغذی موجود در خاک را جذب می‌کند. در برخی از موارد مواد مغذی مورد نیاز گیاه در خاک موجود نیست و به اصطلاح خاک دچار کمبود مواد مغذی است. در این شرایط استفاده از کودهای کشاورزی می‎تواند باعث بهبود شرایط شود. کود کشاورزی یک ماده شیمیایی و یا طبیعی است که به رشد بهتر و افزایش بهره وری گیاه کمک شایانی می‌کند. کودها حاصلخیزی طبیعی خاک را افزایش می‎دهند و به‌راحتی می‌توانند کمبود مواد مغذی در خاک را بهبود ببخشند.
بطور کلی گیاهان برای رشد و نمو به حداقل 16 عنصر نیاز دارند که مهم‌‏ترین آنها کربن، هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، فسفر، گوگرد، پتاسیم، کلسیم و منیزیم است. گیاه کربن را از جو و هیدروژن و اکسیژن را از آب بدست می‎‏آورد. مابقی مواد مغذی نیز در صورت کمبود از طریق کودهای کشاورزی جبران می‎شود.
در صورت کمبود مواد مغذی درون خاک گیاه نمی‌تواند به درستی رشد کند و مقاومت خود در برابر بیماری را از دست می‌دهد. همچنین کمبود مواد مغذی ممکن است بر طعم، ظاهر و کیفیت محصولات کشاورزی موثر باشد. هنگام خرید کود و سموم کشاورزی بهتر است با فروشنده در رابطه با نوع محصول کشاورزی، نیازهای گیاه و شرایط محیطی مشورت کنید. در این شرایط فروشنده می‌تواند بهترین کود را به شما معرفی کند.

سم کشاورزی

از زمان اولین کشت محصولات کشاورزی، بحث محافظت از گیاهان در برابر آفات و بیماری‎ها مطرح بوده است. سطح پیچیدگی این حفاظت نیز با گذشت زمان افزایش یافته است. مثلا در گذشته، رومیان باستان از خاکستر، له کردن برگ سرو و… برای محافظت از محصولات کشاورزی خود استفاده می‏کردند.
امروزه طیف وسیعی از محصولات شیمیایی پیشرفته برای کنترل بسیار ایمن‏تر، هدفمندتر و موثرتر آفات و بیماری‌‏ها توسعه یافته‌‏اند. سموم کشاورزی سبب افزایش بهره وری زمین‎‌های کشاورزی و افزایش بازده و بهبود درآمد می‌شوند. بدون استفاده از سموم کشاورزی تلفات محصول به دلیل آفات و بیماری‏‌ها بین 30 تا 100درصد (بسته به نوع محصول کشاورزی) می‌باشد.
بطور کلی کشاورزان از سموم در شرایط مختلفی استفاده می‎کنند. برخی از این شرایط عبارت است از:

• محافظت از محصولات در برابر حمله‌ی آفات، حشرات، علف‎‌های هرز و بیماری‌‏های قارچی در حین رشد
• جلوگیری از ایجاد آلودگی توسط موش‌‎ها، مگس‌‏ها و سایر حشرات در حین ذخیره سازی و انبار کردن محصولات کشاورزی

قابل ذکر است که از آن‎جایی که سموم کشاورزی برای از بین بردن یا کنترل رشد و جمعیت ارگانیسم‌های مضر، آفات ناخواسته، علف‌های هرز و… مورد استفاده قرار می‎گیرند، احتمال آسیب رسیدن به انسان‌ها، سایر موجودات غیرهدف (حیات وحش، حیوانات، زنبور، ماهی و…) و محیط‌زیست توسط این سموم نیز وجود دارد.
به همین دلیل بسیار مهم است که برای به حداقل رساندن چنین خطراتی، از سموم کشاورزی در مقدار کنترل شده و مطابق دستورالعمل‌های ذکر شده بر روی جعبه سموم استفاده کنید. همچنین بهتر است که حین استفاده از سموم کشاورزی از وسایل محافظتی نظیر شیلد صورت، لباس مخصوص، عینک و… استفاده کنید.

انواع سم و کود کشاورزی

سم و کود کشاورزی انواع مختلفی دارد و شما می‌توانید با توجه به نیاز زمین کشاورزی، شرایط گیاهان، شرایط محیطی، نوع محصول کشاورزی و… یکی از انواع آن را انتخاب کنید. در اینجا قصد داریم به بررسی برخی از معروف‌ترین انواع سم و کود کشاورزی بپردازیم:

انواع سم کشاورزی

حشره کش: حشره کش‌ها موادی هستند که برای از بین بردن حشرات مورد استفاده قرار می‌گیرند. حشره کش‌‎ها برای کنترل آفاتی که گیاهان کشت شده را آلوده می‎‏کنند یا برای از بین بردن حشرات ناقل بیماری در مناطق خاص استفاده می‎شوند. حشره کش‌‎ها از طریق روش‌‎های مختلفی نظیر مواد شیمیایی بکار رفته در آن‌ها، بر اساس عملکرد سم شناسی و یا نحوه نفوذ آن‎ها به حشرات طبقه بندی می‌شوند.
علف کش: علف‌‎های هرز گیاهانی ناخواسته هستند که در زمین‌‎های کشاورزی رشد می‌‎کنند و می‌توانند باعث بروز اختلالاتی جدی در رشد محصولات کشاورزی شوند. علف‌‎ کش‌ها مواد شیمیایی هستند که برای کنترل و مهار رشد این علف‌ها استفاده می‌شوند. علف کش‌‎‏ها انواع مختلفی دارند. برخی از علف کش‌‏ها قبل از رویش علف هرز و برای جلوگیری از رشد آن‏ها مورد استفاده قرار می‎‌گیرند و برخی دیگر نیز برای از بین بردن علف‏‌های هرز موجود استفاده می‏شوند.
قارچ کش: بیماری‌ها منبع اصلی آسیب‌های زراعی و گیاهی هستند که توسط تعدادی از ارگانیسم‌های بیماری‌زا (بیماری‌زا) گیاهی ایجاد می‎‌شوند. قارچ‌‎ها یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد بیماری در گیاهان هستند.
قارچ کش‌‎ها سمومی هستند که برای مهار رشد و از بین بردن قارچ‎‏‌هایی که به گیاهان آسیب می‏زنند و باعث بروز بیماری می‏شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. قارچ کش‌‎ها به روش‌‎های مختلفی عمل می‎کنند، اما بیشتر آن‎ها به غشای سلولی قارچ آسیب می‎رسانند یا در تولید انرژی در سلول‎‌های قارچ اختلال ایجاد می‎‌کنند که در نهایت باعث از بین رفتن قارچ می‌شوند.
آفت کش: آفت کش به هر ماده‌‎ای گفته می‎شود که برای کشتن، دفع یا کنترل اشکال خاصی از حیات گیاهی یا حیوانی که آفت محسوب می‎شوند، استفاده می‎شود. معمولاً برای از بین بردن یا کنترل انواع آفات کشاورزی که می‎توانند به محصولات زراعی و دام آسیب رسانده و بهره وری مزرعه را کاهش دهند، استفاده می‏شود.

انواع کود کشاورزی

بطور کلی کودهای کشاورزی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: کودهای شیمیایی و کودهای ارگانیک.
کود شیمیایی: کودهای شیمیایی یا مصنوعی یکی از فراوان‌ترین و پرکاربردترین انواع کودها هستند. این کود در گروه انواع سم و کود کشاورزی قرار می‌گیرد. عناصر ماکرو نظیر نیتروژن، فسفر و پتاسیم عمدتاً در کودهای شیمیایی به وفور یافت می‎‏شوند. کودهای شیمیایی به‏ راحتی قابل حل هستند و به ‏سرعت می‏تواند نیاز گیاه به مواد مغذی را برطرف کنند. همچنین قابل ذکر است که قیمت کودهای شیمیایی نسبت به کودهای ارگانیک مقرن بصرفه‌تر و رقابتی‌تر است.
کود ارگانیک: کودهای ارگانیک، طبیعی یا آلی از بقایای گیاهان و جانوران ساخته می‌شود و به طور طبیعی در طبیعت وجود دارد. مانند بسیاری از کودهای دیگر، کودهای ارگانیک نیز مواد مغذی اساسی مورد نیاز گیاه (نظیر پتاسیم، نیتروژن و فسفر) را فراهم می‏کنند. همچنین کودهای آلی می‌توانند تعداد ارگانیسم‏‌های موجود در خاک را افزایش ‏دهند که این خود می‎تواند به تقویت رشد گیاه کمک کند.

مزایای استفاده از سم و کود کشاورزی

همانطور که گفتیم سم و کود جایگاه ویژه‌ای در کشاورزی دارد. در اینجا قصد داریم به بررسی مزایای استفاده از سم و کود کشاورزی بپردازیم.

مزایای استفاده از کود کشاورزی

غنی از مواد مغذی: کودهای کشاورزی می‌توانند مواد مغذی مورد نیاز گیاهان را فراهم کنند و در رشد و سلامت گیاه نقش اساسی دارد. پتاسیم، نیتروژن و فسفر عناصر اساسی برای بهبود عملکرد در گیاهان هستند که به راحتی توسط همه کودها (کودهای شیمیایی و کودهای ارگانیک) و به روش‌‎های مختلف در دسترس گیاه قرار می‌گیرند. بهتر است هنگام خرید کود و سموم کشاورزی در رابطه با عناصر سازنده کود کشاورزی به درستی تحقیق کنید.
افزایش سرعت رشد گیاه: از آن‎جایی که کودها مواد مغذی اولیه مورد نیاز برای رشد بهتر گیاه را فراهم می‌کنند، سرعت رشد گیاه افزایش می‌یابد.
جذب سریع: گاهی اوقات گیاهان برای زنده ماندن نیاز به مواد مغذی نیاز دارند که سرعت جذب بالایی داشته باشد. در این موارد کودها نقش حیاتی در بهبود سلامت گیاهان دارند. زیرا کودها به راحتی حل می‌شوند و به سرعت توسط گیاهان جذب می‎‏شوند و در اسرع وقت به بازیابی و تقویت سلامت گیاه کمک می‎کنند.
دسترسی آسان: از آن‏جایی که کودها برای بهبود سریع گیاهان بسیار مفید هستند و در صنعت کشاورزی و باغداری جایگاه ویژه‌ای دارند، تقاضا برای آن‌ها نیز زیاد است. به همین دلیل دسترسی به انواع کودهای کشاورزی در بازار و خرید کود و سموم کشاورزی بسیار آسان است و هر زمان که شما به کود کشاورزی نیاز داشته باشید می‌توانید آن را تهیه کنید.
قیمت مناسب و حمل و نقل آسان: تولید و خرید کود و سموم کشاورزی مقرون بصرفه است و همچنین حمل و نقل آن نیز راحت است.
افزایش متابولیسم: کودهای کشاورزی می‌توانند سرعت متابولیسم در گیاه را افزایش دهند که این خود می‎‌تواند به رشد سریع‌تر و بهتر گیاه کمک کند.

مزایای استفاده از سم در کشاورزی

بهبود شرایط رشد گیاهان: یکی از مزایای استفاده از انواع سموم و خرید کود و سموم کشاورزی، بهبود شرایط محیطی برای رشد گیاهان است. در شرایطی که گیاه مورد حمله آفات و حشرات قرار می‌گیرد، علاوه بر آسیب‌هایی که می‌بیند، انرژی زیادی برای مقابله با این حشرات تلف می‌کند. به همین دلیل استفاده از سموم کشاورزی سبب می‌شود تا گیاهان و محصولات کشاورزی در شرایط بهتری رشد کنند.
مبارزه با علف‌های هرز: علف‌های هرز گیاهان ناخواسته‎ای هستند که در صورت رشد موجب ایجاد رقابت در جذب مواد غذایی در گیاهان می‌شود. به همین دلیل بر کیفیت و سلامت گیاه تاثیر می‌گذارد. استفاده از سم علف کش می‏تواند تا حد زیادی این شرایط را کنترل کند.
افزایش میزان محصولات قابل برداشت: هر ساله به دلایل مختلفی نظیر حمله حشرات، آفات، قارچ، بیماری‌های گیاهی و… بخش قابل توجهی از محصولات باغی و زراعی دچار آسیب می‌شود و از بین می‌رود. این امر ممکن است منجر به افزایش قیمت محصولات کشاورزی و حتی کمبود مواد غذایی شود.
استفاده درست و آگاهانه از انواع سم کشاورزی سبب می‌‎شود تا بازده برداشت افزایش یابد، هزینه تولید کاهش یابد و در نهایت قیمت محصولات کشاورزی مقرون به صرفه شود.
جلوگیری از انتشار بیماری: سموم کشاورزی می‎توانند از انتشار برخی از بیماری‌ها (نظیر انتقال بیماری از طریق حشرات) جلوگیری کنند.