هیدروپونیک به روشی خاص در صنعت کشاورزی مدرن این روزهای جهان اشاره می کند؛ که در این روش، به جای آن که گیاه مثل روش همیشگی در خاک رشد نماید، در سیالی از تمامی محلول های غذایی قرار می گیرد. تا یک فضا و بستر کاملاً هماهنگ برای رشد گیاه به صورت هیدروپونیک فراهم شود. در میان روش های گلخانه ای، کشت به روش هیدروپونیک، محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده است.
همچنین در سی و یک استان کشور نیز، هزاران نفر در این زمینه مشغول به کار می باشند. تولید گلخانه ای، نه به تغییرات آب و هوایی ارتباط دارد و نه به فصل. در این روش هدر رفت محصول کم می شود و می توان به راحتی و با استقرار فناوری اثربخش، میزان تولید را ارتقا داد. اما این روش یعنی روش هیدرپونیک نیز همچون بقیه روش های گلخانه ای، هم دارای معایب و هم فوایدی زیادی می باشد. که قبل از انتخاب آن ها باید آن ها را در نظر گرفت. هیدروپونیک، یکی از بهترین روش های تولید محصولات کشاورزی خاک و با کم ترین نیاز به آب (با استفاده نمودن از محلول های مغذی) می باشد و هزاران نفر به صورت مستقیم و یا حتی غیر مستقیم در این زمینه مشغول به کار هستند.
با استفاده از این روش، در هر زمانی و هر نقطه ای از کشورمان می توانید محصول کشاورزی را بدون توجه به اقلیم و نوع خاک، برداشت نمایید. همچنین با استفاده از این روش، می توان اشتغال زایی نمود و از هر جا و مکانی برای تولید محصولات کشاورزی که امروزه نیاز روز افزون جمعیت ایران است، بهره برد. گیاهان، مثل دیگر جانداران، تک بعدی، بی تحرک و بی احساس نیستند و احساس و شعور دارند. برقراری ارتباط با گیاهان در میزان رشد آن ها اهمیت زیادی دارد. به این نکته توجه کنید که باید با گیاهان حرف زد و با روش های خلاقانه، تولید آن ها را در مکانی کوچک و با هزینه کم، افزایش داد. همچنین این کار، نیاز به مهارت بسیار بالایی دارد.
بهترین کود کشت هیدروپونیک، برای تعداد زیادی از تولیدکنندگان خانگی، کودهای مایع می باشد. اندازه گیری این کود بسیار راحت تر از تعیین نمودن نسبت مقدار پودر برای اضافه کردن است. بیشتر کودهای مایع در محلول‌های یک، دو و یا سه قسمتی وجود دارند. که بسته به نوع گیاهان یا فاز رشد آن ها، مقدار و اندازه هر بطری تغییر می‌کند. علاوه بر این موضوع، هیچ نوع مکمل دیگری به آن‌ها اضافه نمی شود برای این که همه چیز قبلاً به آن افزوده شده است.
بهترین مزایای کودهای مایع که بیشتر اوقات آن را نادیده می گیرند این است، که با استفاده کردن از این نوع کود احتمال بسیار کمتری برای تجمع باقی مانده در لوله‌ها وجود دارد. استفاده نمودن از این روش ها، بستگی به مقیاس عملیات دارد. استفاده کردن از کودهای مایع برای خیلی از افراد بسیار راحت است. برای این که مشکلات سایر کودهای هیدروپونیک را به صورت کامل از بین می‌برد. بسیاری از آن ها دارای بافرهای سطح پی اچ می باشند، بنابراین نیازی به تنظیم دستی سطح پی اچ وجود نخواهد داشت.
اگرچه همه مواد های مغذی می‌توانند ارگانیک باشند، اما دریافت کردن طیف کامل و دقیقی از مواد مغذی پیشرفته تنها از یک منبع سخت می باشد. بیشتر اوقات تولیدکنندگان دو یا چند کود ارگانیک را برای رسیدن به مقدار و بهترین کود کشت هیدروپونیک مورد نظر مخلوط می نمایند. همچنین محصولات پایه این مخلوط ها، اغلب از امولسیون ماهی غلیظ تهیه می‌شوند که بعد از آن با کلسیم مایع ترکیب می شوند. و در آخر این احتمال نیز وجود دارد که منبع نیتروژن آلی مورد نیاز قرار بگیرد.
اصلی ترین نقطه ضعف استفاده از مواد مغذی آلی در هیدروپونیک این می باشد که رسیدن به مقدار کافی از کلسیم و نیتروژن بسیار دشوار می باشد. به خصوص برای افراد مبتدی و تازه کار اندازه گیری آن بسیار سخت‌تر است. تنها اتفاقی که می‌افتد این است که سیستم‌ها برای تبدیل نمودن ترکیبات آلی به منابع نیتروژن، که برای گیاهان ایده‌آل می باشند، به میکروب هایی که در ناحیه ریشه یافت می‌شوند متکی هستند. همچنین در بسیاری از موارد، این موضوع و فرآیند به اندازه کافی سریع اتفاق نمی‌افتد تا مواد مغذی به صورت کامل توسط گیاهان جذب شوند. اگرچه خیلی از محصولات تجاری بر پایه‌ی ارگانیک می باشند، اما مطمئن‌ترین روش برای کشاورزان کوچک تر استفاده از ورمی‌کالچر یا همان (کرم‌کشی) است.
کشت فیتیله‌ای راحت ترین نوع از انواع روش‌های کشت هیدروپونیک می باشد. این روش به ماشین‌آلات یا تجهیزات پیچیده مثل پمپ‌ها، موتورها و یا برنامه‌ریزی و مهندسی پیچیده نیاز ندارد. مکانیسم اصلی و مهم در کشت فیتیله‌ای، طبق روش و عملکرد مویرگی می باشد. که یک کار کاملاً طبیعی و مربوط به حرکت آب در لوله‌های بسته می باشد. گیاهان هم طبق همین مکانیسم، آب و غذا را از خاک گرفته و از طریق ساقه و ریشه جذب می‌کنند.
به این دلیل پدیده مویرگی اتفاق می‌افتد، که قطرات ریز آب ذاتا این خاصیت یعنی خاصیت چسبندگی را دارند و هنگامی که داخل یک لوله نازک یا مواد بسیار متخلخل قرار می‌گیرند، به صورت تقریبی به دیواره‌ها می‌چسبند. در روش هیدروپونیک، یک سیستم فیتیله‌ای طبق این نوع مکانیسم مویرگی برای کشیدن مواد مغذی و آب از یک مخزن مجزا به گیاهان استفاده می کنند. این نوع سیستم در رساندن مقادیر بسیار زیادی آب و مواد مغذی به سبزیجات و میوه‌هایی مانند گوجه‌فرنگی که به مواد مغذی و آب زیادی نیاز دارند اصلاً کارآمد نیست. گیاهان سبک مثل کاهو می‌توانند به راحتی در سیستم فیتیله‌ای رشد می کنند، اما احتمالاً گیاهان بزرگ تر در این سیستم از کمبود مواد مغذی از بین می روند.
یکی دیگر از انواع بسیار ساده سیستم هیدروپونیک سیستم آبکشت می باشد، که مستقیماً ریشه‌های گیاهان را در محلول غذایی قرار می‌دهد. اکسیژنی که انواع گیاهان برای زنده ماندن به آن نیازمند هستند به وسیله یک سنگ هوا یا دیفیوزر به داخل آب فرستاده می‌شود. بهترین ویژگی و جنبه سیستم کشت‌آبی این است که مستقیماً ریشه گیاه در محلول غذایی قرار می‌گیرد، به این معنی که مواد مغذی می‌توانند به سادگی توسط گیاهان جذب شوند. به دلیل دسترسی مستقیم به اکسیژن و مواد مغذی، انواع گیاهانی که در روش آبکشت ، کشت می‌شوند؛ خیلی سریع رشد خواهند کرد. یکی دیگر از بهترین ویژگی سیستم آبکشت این می باشد که ساخت آن بسیار آسان است و با هر نوع گیاهی سازگار می باشد. حتی گیاهان بزرگ هم با این روش به سرعت رشد می کنند.
مزایای کود هیدروپونیک: استفاده نمودن از کود های مناسب در سیستم های هیدروپونیک برای گیاهان چندین سود دارد:
1) مصرف آب بهینه: سیستم های هیدروپونیک از حجم آب کم تری نسبت به کشاورزی سنتی برای رشد گیاهان استفاده می کند. با استفاده نمودن از کود هیدروپونیک، می توانید به راحتی مقدار آب مصرفی را به حداقل برسانید، همچنین می توانید به طور کاملاً مستقل میزان کود مصرفی را تنظیم نمایید.
2) کاهش مصرف کود های شیمیایی: با استفاده از کود های هیدروپونیک، می توانید مصرف کود های شیمیایی را به حداقل برسانید، چرا که کود های هیدروپونیک شامل مقادیر کمتری از مواد شیمیایی هستند که برای انواع گیاهان ضروری می باشد.
3) صرفه جویی در وقت و نیروی کار: شما می توانید با استفاده از سیستم های هیدروپونیک، زمان و نیروی کار برای مراقبت و تغذیه گیاهان را به حداقل برسانید.
4) کاهش هزینه ها: با استفاده از سیستم های هیدروپونیک و کاهش مصرف کودهای شیمیایی، هزینه های تولید را می توان به حداقل رساند. همچنین، با کم نمودن مصرف آب، می توانید هزینه های خود را به طور چشمگیری کاهش دهید.
معایب کود هیدروپونیک: استفاده کردن از کود هیدروپونیک می تواند به عنوان یک عامل بسیار موثر در تغذیه و رشد گیاهان در این سیستم ها باشد. اما، استفاده زیاد و نامناسب از این نوع کود می تواند به طور مستقیم و یا حتی غیر مستقیم برای گیاهان و سیستم های هیدروپونیک مضر باشد. در زیر تعدادی از مشکلاتی که ممکن است با استفاده نادرست و نامناسب کود در سیستم های هیدروپونیک ایجاد شود را مطرح می کنیم.
1) آلودگی آب: استفاده نامناسب و نادرست از کود هیدروپونیک می تواند باعث آلودگی آب در سیستم هیدروپونیک شود. که این امر سبب می شود تا شرایط مناسبی برای رشد انواع باکتری ها و قارچ ها ایجاد شود.
2) اختلال در تعادل: استفاده نامناسب از کود هیدروپونیک می تواند باعث تغییر در تعادل پی اچ سیستم هیدروپونیک شود که می تواند باعث خسارت های بسیار زیادی به گیاهان شود.
3) سمی شدن کود: استفاده از مقادیر زیادی از کود می تواند باعث تجمع مواد مغذی در سیستم هیدروپونیک شود و باعث سمی شدن گیاهان شود.
روش مصرف کود هیدروپونیک بسیار ساده می باشد. برای استفاده کردن از این نوع کود در سیستم هیدروپونیک، می‌توانید این راهنمای عملی را دنبال نمایید:
1) قبل از استفاده، مطمئن شوید که محلول آبی کود هیدروپونیک را به درستی تهیه نموده اید. برای تهیه نمودن محلول آبی، مقدار مورد نیاز از کود را به آب تمیز اضافه نمایید و آن را به خوبی و به صورت منظم مخلوط کنید.
2) بهترین کار این است، که قبل از مصرف کردن کود هیدروپونیک، پی اچ محلول آبی را به صورت دقیق بررسی نمایید. بیشتر اوقات برای سیستم هیدروپونیک، پی اچ محلول باید در محدوده پنج و نیم تا شش و نیم باشد. در صورت لزوم، از راهکارهای تنظیم پی اچ استفاده نمایید.
3) به‌روزرسانی محلول آبی: در طی زمان دوره رشد گیاه، محلول آبی را به شکل دوره‌ای به‌روزرسانی نمایید. این به معنی تهیه دوباره محلول آبی با کود هیدروپونیک و آب تمیز می باشد.
4) مقدار مصرف کود را برای هر گونه گیاه یا دوره رشد مشخص نمایید. بیشتر اوقات بر روی بسته‌بندی کود دستورالعمل دقیق مصرف آن ذکر شده است.
5) توجه کافی به دمای محلول: کاملاً مطمئن شوید که دمای محلول آبی کود هیدروپونیک در محدوده مناسب قرار داشته باشد. دمای مناسب برای محلول بین هجده تا بیست و دو درجه سانتی گراد می باشد.
6) در زمان استفاده از کود هیدروپونیک، به سیستم هیدروپونیک توجه کافی داشته باشید. مطمئن شوید که سیستم به صورت کامل درست کار می‌کند و همچنین تمیزی و نظافت سیستم را حفظ می نماید.
با رعایت نمودن این مراحل ساده، می‌توانید به طریق کاملاً درستی از کود هیدروپونیک استفاده نمایید و به عملکرد و رشد بهتر گیاهان خود در سیستم هیدروپونیک کمک کنید.
همان طور که اشاره شد خیلی از برندهای معروف کود هیدروپونیک در بازار ایران، خارجی و یا چینی می باشند. همچنین با توجه به نوسانات بسیار بالای دلار در سال‌های ۹۷ و ۹۸، قیمت این نوع محصول مانند دیگر کالا ها به صورت چشمگیری افزایش یافته است. توصیه ما به خریداران کود هیدروپونیک این است که حتماً کود را از یک شرکت و یا نمایندگی معتبر تهیه نمایید. تا از اصل بودن جنس خود اطمینان حاصل فرمایید. همچنین تا حد امکان از خرید جنس دست دوم به خصوص به صورت مجازی خودداری نمایید. شما می توانید با مراجعه به وب سایت فروشگاه سروش باران با آدرس soroushbaran.com از قیمت انواع کود هیدروپونیک مطلع شوید و با خیال آسوده از این فروشگاه خرید نمایید.
فروشگاه سروش باران به عنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین فروشگاه های تجهیزات هیدروپونیک در کشور آمادگی خدمات رسانی به شما هموطنان عزیز را دارد. شما می توانید به راحتی و طبق هدف خود از راه اندازی کشت هیدروپونیک، میزان بودجه، نوع و تعداد گیاهانی که قصد کشت آن ها را دارید از مشاوره کارشناس ما بصورت کاملا رایگان استفاده کمک بگیرید. کارشناسان مجموعه سروش باران براساس سابقه و تجربه ای که در زمینه کشت هیدروپونیک دارند به بهترین نحو شما را راهنمایی خواهند نمود.
شما می توانید بهترین کود ها را با قیمت کاملاً مناسب از این فروشگاه تهیه کنید. در ضمن می توانید برای آشنایی بیشتر با هر کدام از سیستم های کشت هیدروپونیک، چگونگی ساخت در منزل به همراه مزایا و معایب آن را در سایت سروش باران مطالعه فرمایید. اگر می خواهید قیمت انواع کود را بدانید و یا به صورت رایگان با مشاوران ما ارتباط برقرار نمایید، می توانید به سایت سروش باران به آدرس soroushbaran.com مراجعه کنید. یا با شماره تلفن02153857 تماس حاصل فرمایید.
