چالکود یکی از شیوه‌های کوددهی به درختان است که تاثیر بسیار زیادی بر رشد و تقویت ریشه داشته و با انواع کود دامی و شیمیایی اجرا میشود. این چاله‌ها در فاصله کمی از ریشه درخت حفر شده و به صورت چند لایه با کودهای مختلف پر میشوند. زمان استفاده از این شیوه کود دادن و نوع کودهای مورد استفاده برای آنها با توجه به نوع و سن درخت و شرایط آب و هوایی و خاک متفاوت است. سروش باران در ادامه تمام آنچه که باید درباره چالکود، مزایا، معایب، نحوه اجرا و اندازه و ابعاد آن و همچنین بهترین کودهای مورد استفاده برای آن بدانید را ارائه خواهد داد.
درختان برای رشد و میوه دهی نیاز به مواد مغذی متعددی دارند که با کود دهی می‌توان آنها را تامین کرد. روش‌های مختلفی برای کود دهی به درختان وجود دارد از قبیل آبیاری، محلول پاشی و چالکود! چالکود در واقع نوعی چاله یا حفره است که در فاصله کمی از ریشه درختان حفر میشود. سپس کودهای مورد نیاز درون چاله قرار گرفته و به مرور به ریشه درخت نفوذ می‌کنند. به دلیل نفوذ کود در دل خاک این روش یکی از بهترین شیوه‌ها برای تقویت درختان به شمار رفته و به شدت در رشد ریشه و میوه دهی درخت تاثیرگذار است.
با توجه به شرایط خاک و فاصله درختان از یکدیگر، به شیوه‌های مختلفی چاله‌ها حفر شده و کوددهی از این طریق انجام میشود. بر اساس نحوه حفر چالکودها را می توان در گروه‌های زیر دسته بندی کرد:
در این روش چاله‌هایی در اندازه‌های استاندارد با فاصله از ریشه حفر شده و کود داخل آن قرار میگیرد. سپس مواد مغذی و ترکیبات دامی و آلی درون آن قرار گرفته و با خاک پوشانده میشوند.
در شرایطی که فاصله بین درختان کم باشد، نمی‌توان برای هر یک از آنها به صورت مستقل چاله حفر کرد. یکی از شیوه‌های مناسب برای کود دادن به درختان نزدیک به هم، حفر کانال در دو طرف درختان و قرار دادن کود درون آنها است.
در دو مدل بالا تنها تفاوت در نحوه حفر چاله بوده و نوع ترکیبات به کار رفته در آنها یکسان است. به عبارت دیگر، نوع چاله و نحوه اجرای آن تاثیری بر نوع ترکیبات و کودهای مورد استفاده برای آن ندارد.
یکی از سوالات رایج بسیاری از افرادی که به تازگی باغبانی را آغاز کرده‌اند، نحوه اجرای چالکود است. به عبارت دیگر، چطور چالکود را باید اجرا کنیم و چه نکاتی در حفر چاله آنها باید مد نظر قرار بگیرد؟ روش حفر چاله برای کود به نوع درخت و شرایط و سن آنها بستگی دارد. در حالت کلی دو روش برای اجرای این چاله‌ها وجود دارد که عبارتند از:
بخش سایه انداز درخت را که به صورت دایره‌ای است مشخص کنید. ناحیه داخل دایره را به سه قسمت تقسیم کنید. یک سوم انتهایی دایره را برای حفر چاله در نظر گرفته و گودال را حفر کنید. در حین حفر چاله باید ریشه درخت دیده شود.
بخش سایه اندازه درخت را مشخص نموده و به دو قسمت تقسیم کنید. یک دوم انتهایی درخت را برای حفر چاله انتخاب و گودال را با عمق مناسب در آن حفر کنید. در این روش می‌توانید شاخه‌ای که بلندترین نوک را دارد انتخاب کنید. سپس یک خط عمودی از آن به روی زمین در نظر بگیرید. در همان نقطه می توانید چاله را حفر کنید.
انتخاب هر یک از دو روش بالا به نوع خاک و سرعت نفوذ آب به داخل آنها بستگی دارد. در باغ‌های دارای خاک شنی به دلیل سرعت بالای نفوذ آب، از روش دوم استفاده میشود. برای خاک‌های رسی که زهکشی سخت‌تری دارند، چاله در یک سوم فضای سایه انداز درخت حفر میشود. دقت داشته باشید که چاله‌ها در مسیر جریان آب باید قرار داشته باشند تا نم و رطوبت مورد نیاز آنها تامین شود.
در حالت استاندارد باید میان درختان فاصله در نظر گرفته شود. اما در شرایطی ممکن است این فاصله بسیار کم باشد و امکان حفر دو چاله برای درختان وجود نداشته باشد. در این شرایط تنها یک چاله حدفاصل بین دو درخت به گونه‌ای حفر میشود که به ریشه هر دو درخت دسترسی پیدا کنند. سپس کود را درون چاله ریخته و سطح را بپوشانید. دقت داشته باشید که مقدار کود هیچ تغییری نمی کند و به اندازه یک درخت درون چاله باید مواد مغذی و ترکیبات مورد نظر وارد شود. این روش به شدت در کاهش هزینه‌ها تاثیرگذار بوده و رشد هر دو درخت را بهبود میبخشد.
یکی از نکات بسیار مهم در حفر چالکود، عمق چاله است که تاثیر زیادی بر میزان نفوذ مواد مغذی به ریشه درختان دارد. عمق چالکود به سن درخت بستگی دارد و برای نهال‌های کمتر از سه سال عمق کمتری باید در نظر گرفت. با توجه به اینکه نهال و درختانی که کمتر از 3 سال سن دارند ریشه شان کوتاهتر است، عمق 30سانتی متر باید در نظر گرفته شود. برای سایر درختان عمق چاله 50 سانتی متر است.
زیاد بودن بیش از اندازه عمق چاله منجر به عدم نفوذ مواد موجود در خاک به ریشه خواهد شد. اگر عمق بیش از اندازه کم باشد، مقدار مواد مغذی و ترکیبات کمتری در آنها قرار گرفته و نمی‌تواند تاثیر مطلوبی بر رشد درخت داشته باشد.
زمان و شرایط آب و هوایی و وضعیت درخت نقش بسیار مهمی در نحوه کود دادن دارد. به طوریکه در اوایل بهار بیشتر با روش‌های آبیاری کود دهی انجام شده و بعد از رشد میوه از محلول پاشی استفاده میشود. چالکود به ندرت در فصل بهار کاربرد دارد و در تابستان توصیه نمیشود. بهترین زمان برای این شیوه کود دادن، پاییز و زمستان است. بعد از ریزش برگ درختان و خزان کردن و همچنین زمان به خواب رفتن درخت دو بازه مناسب برای کود دادن به روش حفر چاله است.
چالکود پاییزه و زمستانه باعث میشود مواد مورد نیاز برای رشد درخت به مرور به ریشه نفوذ کرده و مقاومت درخت را در برابر بیماری‌ها و رشد آفات نیز افزایش می دهد. اجرای این روش در زمستان مخصوصا در اواخر بهمن تا اواخر اسفند منجر به رشد بهتر درخت در بهار و میوه دهی بیشتر آنها خواهد شد.
برای کود دادن می توان متناسب با نوع کود از آبیاری، محلول پاشی و حفر گودال استفاده کرد که هر یک دارای مزایا و معایب خاصی هستند. از مهم ترین مزایای چالکود می توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:
علیرغم مزایای متعدد این روش، برخی معایب نیز در ان قابل مشاهده است که البته با اجرای صحیح حفر می توان از آنها جلوگیری کرد. برخی از معایب چالکود عبارتند از:
در انتخاب نوع کودی که برای چالکود استفاده میشود فاکتورهای متعددی باید مدنظر قرار بگیرند. یکی از مهم‌ترین آنها، شرایط خاک است. بعد از آزمایش خاک مواد و ترکیبات مورد نیاز خاک مشخص شده و بر همین اساس کود انتخاب می گردد. علاوه براین، نوع درخت نیز می تواند عامل دیگری در انتخاب کود چالکود باشد. همچنین لازم به ذکر است، کود چالکود پاییزه یا زمستانه کمی تفاوت دارد و باغبانان باید به آن توجه داشته باشند.
کودهای دامی و حیوانی از جمله ترکیبات بسیار مغذی برای درختان هستند که در چالکود می توان استفاده کرد. این کودها در پایین‌ترین نقطه از گودال قرار گرفته و سپس ترکیبات آلی و شیمیایی استفاده میشود. در نهایت یک لایه کود دامی و روی آنها با خاک پوشانده میشود.
برخی ترکیبات آماده برای چالکود توسط برندهای مختلف ارائه میشود که حاوی گوگرد، مس، بور و منیزیم، منگنز و آهن و نیتروژن و پتاسیم است. علاوه براین، فسفر و عناصر آلی نیز در این ترکیبات وجود دارد. ترکیبات حاوی نیترات‌ها، سولفات‌ها و فسفر و همچنین عناصر کلاته به همراه گوگرد گرانوله و میکرونیزه نیز متناسب با شرایط خاک و نوع درختان استفاده میشوند.
در اجرای چالکود درخت گردو باید دقت داشته باشید که به هیچ عنوان نباید چاله نزدیک ریشه باشد. چون به شدت می‌تواند به ریشه آسیب وارد کند. یکی از بهترین زمان‌ها برای کوددهی با چالکود در درخت گردو اواسط بهمن تا اواسط اسفند است. نیمه آذر نیز زمان مناسبی برای این شیوه کوددهی به گردو به شمار می رود.
کودهای حاوی فسفر، سه بیست، آهن، هیومیک اسید از بهترین ترکیبات برای چالکود گردو هستند. در کنار آن می توان از کودهای دامی نیز استفاده کرد.
برای بهبود شکوفه دهی و تقویت ریشه درخت زردآلو، در فصل پاییز و زمستان باید به کوددهی از طریق چالکود توجه داشت. در چالکود زردآلو بهتر است از کودهایی استفاده شود که حاوی پتاسیم، فسفر و ازت باشند.
نوع کودی که برای چالکود استفاده میشود تاثیر بسیار زیادی بر رشد میوه و شکوفه دهی و افزایش مقاومت درخت دارد. سروش باران یکی از مراکز معتبر در حوزه فروش انواع کود کشاورزی، علف کش و قارچ کش و غیره است که برندهای مختلفی را پوشش می دهد. این مجموعه متناسب با نوع درخت و شرایط خاک ترکیبات مناسب را در جلسات مشاوره رایگان قبل از خرید به مشتری پیشنهاد می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با ویژگی‌ها و قیمت انواع کود چالکود پاییزه و زمستانه می‌توانید با کارشناسان فروش سروش باران تماس بگیرید.
